Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΣΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΠΑΤΡΩΝ **ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ** ΓΙΑ ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΠΟΝΗΜΑ **ΤΡΟΠΑΙΟ ΑΡΕΤΩΝ ΙΕΡΟΥ ΑΓΩΝΟΣ 1821** ΣΕ ΟΚΤΩ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΔΙΑΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΗ ΛΕΩΝΙΔΑ Γ. ΜΑΡΓΑΡΙΤΗ
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΣΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΠΑΤΡΩΝ <<ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ>> ΓΙΑ ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΠΟΝΗΜΑ <<ΤΡΟΠΑΙΟ ΑΡΕΤΩΝ ΙΕΡΟΥ ΑΓΩΝΟΣ 1821>> ΣΕ ΟΚΤΩ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΔΙΑΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΗ ΛΕΩΝΙΔΑ Γ. ΜΑΡΓΑΡΙΤΗ
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
1.Στο βιβλίο σας επιλέξατε να φωτίσετε προσωπικότητες του Αγώνα οι οποίες δεν έτυχαν της αναγνώρισης που τους έπρεπε. Θα μας πείτε γι’ αυτό τον στόχο του πονήματός σας;
Λ.Μ. Αρχικά θα ήθελα να ευχαριστήσω το συνάδελφο Πρόεδρο της Α.Σ.Π.Ε. Βασίλη Θεοτοκάτο που μου ανέθεσε με παμψηφεί απόφαση του Γ.Σ. να κάνω το έργο για το οποίο μιλάμε σήμερα και ανέλαβαν τη δαπάνη για την κυκλοφορία του πανελλαδικά.
Εμείς, ότι γνωρίζουμε για την Επανάσταση όσο και για τους αγωνιστές, το μάθαμε από απομνημονεύματά τους , αλλά και ιστορικούς της εποχής. Όντως από τη μελέτη της ιστορίας και από όσα διδαχτήκαμε, διαπίστωσα πως πράγματι ορισμένες προσωπικότητες του αγώνα δεν είχαν προβληθεί όσο θα τους άξιζε.
Αυτή την αδικία ,για ορισμένους έρχεται να αποκαταστήσει σε ένα βαθμό, το βιβλίο μου. Βέβαια δεν διεκδικώ δάφνες ιστορικού, απλώς ένα τιμητικό μνημόσυνο τελώ, εκ μέρους του πολυτεκνικού κόσμου της χώρας.
- Ποιος ήταν ο λόγος ή οι λόγοι, κατ’ εσάς, που αγνοήθηκαν κάποιοι από αυτούς από πολλούς ιστορικούς, ενώ σπιλώθηκαν από άλλους, όπως ο Σισίνης και ο Παπαδιαμαντόπουλος;
Οι αγωνιστές του 21 όσο και οι ιστορικοί της περιόδου δεν κατήλθαν εξ ουρανού, κοινοί θνητοί ήταν με τα προτερήματα και με τα ελαττώματα τους. Βέβαια υπήρξαν και πρόσωπα που ενώ ουσιαστικά δεν έλαβαν ενεργό μέρος στο αγώνα της Ελευθερίας επεχείρησαν να εκμεταλλευτούν και να αξιοποιήσουν τον αγώνα, για να αποκομίσουν πλούτη και αξιώματα. Ένας από αυτά τα πρόσωπα υπήρξε και ο κακός δαίμων, Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος και άλλοι οι οποίοι το μόνο που τους ενδιέφερε ήταν πως να σπιλώσουν αγωνιστές που προσέφεραν περιούσιες ολόκληρες και δεν αποζητούσαν τίποτε περισσότερο από την ελευθερία της πατρίδας. Αυτά τα πρόσωπα λόγω ανταγωνισμών και σκοπιμοτήτων διέβαλαν το ήθος και τη σημαντική προσφορά αγωνιστών όπως οι Παπαδιαμαντόπουλος και Σισίνης. Στον μεν πρώτο καταλόγιζαν πως είχε Τράπεζα και δάνειζε τους Τούρκους με υψηλό επιτόκιο και στον δεύτερο, πως είχε νομισματοκοπείο από το οποίο κυκλοφορούσε νομίσματα με μειωμένη αναλογία σε χρυσό. Είναι γνωστά άλλωστε τα λιβελογραφήματα των «Ελληνικών Χρονικών» κατά του Σισίνη, υποκινητής των οποίων υπήρξε ο Μαυροκορδάτος.
Έτσι με τι λάσπη που πετούσαν τα φερέφωνα του Μαυροκορδάτου δεν προέβαλαν διόλου την προσφορά ορισμένων αγωνιστών, κι εδώ έρχεται το επετειακό βιβλίο μου-λεύκωμα να αποκαταστήσει.
3.Ο τόμος περιλαμβάνει πλουσιότατο φωτογραφικό υλικό με πολλές κατατοπιστικές πληροφορίες. Τι απαίτησε από εσάς η έρευνα τόσο για τα γραφόμενα όσο και για τη συλλογή αυτού του υλικού;
-Το πλούσιο φωτογραφικό υλικό όσο και οι κατατοπιστικές πληροφορίες δεν είναι προϊόν του τελευταίου προ της εκδόσεως χρόνου αλλά μελέτης και ερευνάς πολλών δεκαετιών πριν και όταν αποφασίστηκε να δοθεί στην κυκλοφορία εν όψει της επετείου, χρειάστηκε διάστημα μόνο ενός χρόνου για να είναι όλα έτοιμα προς εκτύπωση και κυκλοφορία.
4.Εχετε επικεντρώσει το ενδιαφέρον σας επίσης στη Σύναξη της Βοστίτσας, η οποία, παρά τη σημασία της, γνώρισε «αντιδράσεις, αντιγνωμίες, λογομαχίες, ύβρεις και καχυποψίες». Σχόλιό σας;
-Προσωπικά πιστεύω πως την κήρυξη της Επανάστασης έκανε ο πυρπολητής των ψυχών Αρχιμανδρίτης Παπαφλέσσας με την πρόσκληση της Σύναξης της Βοστίτσας και μάλιστα χωρίς τη συναίνεση του Παλαιών Πατρών Γερμανού και των προκρίτων. Η βεβιασμένη συγκρότηση του «Αχαϊκού Διευθυντηρίου», χωρίς μάλιστα να περιληφθεί σ’ αυτό ο πρώτος επαναστάτης των Πατρών Παναγιώτης Καρατζάς, ήρθε να προκαταλάβει ιστορικούς και προξένους για να μας λένε πως την επανάσταση κήρυξε ο Γερμανός στην Αγία Λαύρα, όταν όλοι μιλάνε και γράφουν πως τόσο οι πρόκριτοι και ο Γερμανός κατέφθασαν στην Πάτρα μετά την πολιορκία του κάστρου και τον αποκλεισμό των Τούρκων κατοίκων σ’ αυτό από τον Καρατζά, τους Μεταξάδες και τους Κουμανιωταίους.
Την επανάσταση κήρυξε ένας παπάς στο Αίγιο και τελείωσε ο ίδιος παπάς με τη θυσία του στο Μανιάκι.
5.Αναφέρεστε και στην καθυστερημένη κατά σχεδόν δύο αιώνες(!) αναγνώριση του τέταρτου συνιδρυτή της Φιλικής Εταιρείας Παναγιώτη Αναγνωστόπουλου. Πού οφείλεται, κατ’ εσάς;
-Ο Παναγιώτης Αναγνωστόπουλος ήταν ένας από το σκληρό πυρήνα των ιδρυτών της Φιλικής Εταιρείας και ένας από τους κυρίως ιδρυτές της. Η μυστικότητα και ο θρύλος του αριθμού τρία, όπως εκείνη των τριών ιεραρχών, αλλά και η συνετή, χαμηλών τόνων πολιτεία του Αναγνωστόπουλου συνετέλεσαν στο να μην αναδειχθεί μέχρι τις μέρες μας ο πρωταγωνιστικός ρόλος στην ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας και να χρειαστούν έντονες παρεμβάσεις των συμπατριωτών του, να αναδειχθεί ο πρωταγωνιστικός του ρόλος.
6.Παρούσα στον τόμο και η Ηλεία, η γενέτειρά σας, και η συμβολή της στην Επανάσταση. Πιστεύετε ότι η «ψυχή» των Ελλήνων του τότε, που έδωσαν ζωή και περιουσίες στον Αγώνα, έχει αλλοιωθεί στην εποχή μας ή σε ανάλογη κρίσιμη κατάσταση θα ενεργούσε ομοίως;
-Η ενεργός συμμετοχή του στρατηγού Σισίνη στο ξεπάστρεμα της σφηκοφωλιάς των Λαλαίων ήταν βασικός στόχος που βοήθησε την Απελευθέρωση. Έχω την αίσθηση πως και σήμερα εάν η χώρα μας βρεθεί σε δύσκολες συνθήκες οι Έλληνες ενωμένοι θα αγωνιστούν όπως και εκείνα τα δύσκολα χρόνια για να περιφρουρήσουν το μέγιστο αγαθό, την Ελευθερία.
7.Επισημαίνετε τη σημασία του Μουσείου Ενθυμημάτων και καταθέτετε, μάλιστα, πρότασή σας για τη στέγασή του στο παλαιό Δημαρχείο. Θεωρείτε ότι η Πάτρα έχει δώσει τη δέουσα προσοχή στη διατήρηση της ιστορικής μνήμης;
-Πιστεύω πως η σύσταση του Εθνολογικού Μουσείου από τη Εθνολογική Εταιρεία, που διευθύνει ο έγκριτος συνάδελφος συγγραφέας Χρήστος Μούλιας μαρτυρεί πως η Πάτρα έχει όντως δώσει τη δέουσα προσοχή και το έντονο ενδιαφέρον της για περιφρούρηση και διατήρηση της ιστορικής μνήμης και είμαι βέβαιος πως η δημόσια αυτή πρόταση μου να λάβει σάρκα και οστά από τη Δημοτική Αρχή μετά τη τελευταία μεταστέγαση της στο Αρσάκειο.
8.Κλείνετε το βιβλίο σας με μια φράση του Ισπανοαμερικανού φιλοσόφου και λογοτέχνη, George Santayanna: «Οποιος δεν θυμάται το παρελθόν του, είναι καταδικασμένος να το ξαναζήσει». Εν έτει 2024, πολλοί νέοι όχι μόνο δεν θυμούνται, αλλά δεν γνωρίζουν καν το παρελθόν τους. Ποιος ευθύνεται γι’ αυτό, και με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι μπορεί να ξυπνήσει κανείς το ενδιαφέρον τους;
-Η επισήμανση μου έχει αξία και στα χρόνια της δικής μας καταναλωτικής κοινωνίας και η ηγεσία μας πνευματική και πολιτική έχουν υποχρέωση να ενημερώνουν το λαό μας και κυρίως τους νέους μας για την πορεία του πολιτισμού μας και των ιδανικών μας έτσι που η πορεία μας σαν Έθνος και πολιτιστική οντότητα να υπάρχει και να μεγαλουργεί…