Μία βαθιά μελέτη που έγινε τον Ιούλιο 2022 από το στέλεχος της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και του ΝΑΡ Δημήτρη Δεσύλλα, από τον Πύργο της Ηλείας *** ΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΟ – ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ *** Α)  ΡΑΓΔΑΙΕΣ ΚΑΙ ΒΑΘΙΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΤΑΞΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ (Α΄ ΜΕΡΟΣ) ΄

 

ΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΟ – ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

Α)  ΡΑΓΔΑΙΕΣ ΚΑΙ ΒΑΘΙΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΤΑΞΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ

 

 

 

{Μία βαθιά μελέτη που έγινε τον Ιούλιο 2022 από το στέλεχος της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και του ΝΑΡ Δημήτρη Δεσύλλα, από τον Πύργο της Ηλείας}

 

                                                                               ΜΕΡΟΣ  ΠΡΩΤΟ

 

Ο ολοκληρωτικός καπιταλισμός της εποχής μας ως νέα συνολική ποιότητα εκμετάλλευσης – καταπίεσης – αποξένωσης – αλλοτρίωσης, επέφερε σε παγκόσμια κλίμακα ραγδαίες και βαθιές κοινωνικοταξικές αλλαγές. Αντιδραστικές αναδιαρθρώσεις που φέρνουν στο προσκήνιο με διαφορετικό και εκρηκτικό τρόπο, το σύγχρονο διατροφικό – αγροτικό ζήτημα. Συγκεκριμένα:

1. Η παραγωγή και διακίνηση των αγροτικών προϊόντων και τροφίμων, έχουν περάσει ουσιαστικά στα χέρια τριών (3) κολοσσών, οι οποίοι δημιουργήθηκαν μετά από συγχωνεύσεις πολυεθνικών γιγάντων παραγωγής αγροχημικών και σπόρων (γερμανική Bayer – αμερικάνικη Monsanto, Dow Chemicals – DuPont, κινέζικη Chem China – ελβετική Syngenta). Για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας το γενετικό υλικό (σπόροι) έχει γίνει, σε τέτοια μαζική έκταση, ατομική ιδιοκτησία των πολυεθνικών, οι οποίες κατοχυρώνουν τις πατέντες των σπόρων και ελέγχουν σε παγκόσμιο επίπεδο το διατροφικό σύστημα. Επιπλέον, μόλις δέκα (10) πολυεθνικές εταιρείες (τύπου Nestle) ελέγχουν σχεδόν όλα τα μεγάλα διατροφικά εμπορικά σήματα του πλανήτη καθώς και τα χρηματιστήρια τροφίμων και επομένως την υγιεινή, την ποιότητα, τις τιμές και την καλπάζουσα ακρίβεια των τροφίμων. Πρόκειται για τεράστια συγκέντρωση δύναμης που επιβάλλει τους νόμους και τους κανόνες της, πάνω απ’ όλα τη λογική του κέρδους στην αγροτική παραγωγή και τη διατροφή.

Η κυριαρχία των πολυεθνικών κολοσσών (με προϋπολογισμούς μεγαλύτερους από πολλά κράτη) συνδυάστηκε με την τεράστια καταστροφή και τις ιδιωτικοποιήσεις των δημόσιων συστημάτων παραγωγής σπόρων, λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων σε παγκόσμιο επίπεδο. Η εφαρμογή της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) της ΕΟΚ – ΕΕ (από το 1961) και η αντιαγροτική πολιτική όλων των αστικών κυβερνήσεων, επιτάχυναν αυτές τις αντιδραστικές αλλαγές σε όλη την Ευρώπη και στη χώρα μας (μετά την ένταξη στην ΕΟΚ το 1981).

2. Η πλήρης υπαγωγή – υποταγή της επιστήμης, της πανεπιστημιακής έρευνας και των ερευνητών και ειδικά της βιοτεχνολογίας στις ανάγκες των πολυεθνικών και του κέρδους, έχουν πολύπλευρες και βαριές συνέπειες όπως είναι: α) η γενίκευση του συστήματος της μονοκαλλιέργειας σε βάρος της βιοποικιλότητας, β) η εξαφάνιση παραδοσιακών ποικιλιών φυτών και φυλών ζώων, ανθεκτικών στις ασθένειες, γ) η μεγαλύτερη εξάρτηση των παραγωγών από τις πολυεθνικές και το αγροτοδιατροφικό βιομηχανικό σύμπλεγμα, δ) το δυνάμωμα της συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης της γης και του κεφαλαίου σε παγκόσμια κλίμακα και ε) τη διαρκή εκτόπιση της μικρής αγροτικής παραγωγής από τη μεγάλη και το μαζικό ξεκλήρισμα της αγροτικής φτωχολογιάς (εργατοαγρότες, αγροτοεργάτες, φτωχοί αγρότες), διογκώνοντας τις στρατιές της ανεργίας. Επιπλέον είναι πολύ σοβαρά το ψυχολογικά προβλήματα που δημιουργεί το ξεκλήρισμα στην αγροτική φτωχολογιά. Όπως καταγγέλθηκε πέρυσι στο Ευρωκοινοβούλιο «στη Γαλλία έχουμε κατά μέσο όρο μία (1) αυτοκτονία αγρότη ανά δύο ημέρες!». Παράλληλα στην Ινδία αυτοκτονούν τριάντα αγρότες την ημέρα. Συνολικά έχουν καταγραφεί τριακόσιες χιλιάδες αυτοκτονίες Ινδών αγροτών από το 1995 έως σήμερα!

Η καπιταλιστική – τεχνοκρατική «υπόσχεση» ότι τάχα η βιοτεχνολογία θα έλυνε οριστικά το πρόβλημα της παγκόσμιας πείνας, μετατράπηκε στην πράξη στο αντίθετό της: σε παγκόσμια επισιτιστική κρίση, σε μαζική ακραία φτώχεια και πείνα, σε λιμούς, σε εκτεταμένο υποσιτισμό και σε κακή ποιότητα διατροφής.

3. Έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις παγκοσμίως η συγκέντρωση της γεωργικής γης, της παραγωγής και του εισοδήματος, λόγω της εντατικής και βιομηχανοποιημένης, πλήρως καπιταλιστικοποιημένης γεωργίας και κτηνοτροφίας.

Σύμφωνα με έγκυρες διεθνείς μελέτες, σήμερα το 1% των αγροτικών επιχειρήσεων ελέγχει παγκοσμίως το 70% των καλλιεργούμενων εκτάσεων. Ενώ αντίθετα το φτωχότερο μισό, δηλαδή το 50% του παγκόσμιου αγροτικού πληθυσμού, ελέγχει μόλις το 3% της γης!

Στην ΕΕ, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, στη 10ετία 2005 – 2015 η εφαρμογή της ΚΑΠ ξεκλήρισε 4 εκατομμύρια φτωχούς αγρότες. Τα αγροτικά νοικοκυριά μειώθηκαν από 15 σε 11 εκατομμύρια, ενώ η μέση έκτασή τους αυξήθηκε από 144 στρέμματα το 2010 σε 161 στρέμματα το 2015. Στην ίδια δεκαετία, στην Ελλάδα τα αγροτικά νοικοκυριά μειώθηκαν πάνω από 15%, ενώ η μέση έκτασή τους  αυξήθηκε κατά 42%, από τα 48 στα 68 στρέμματα, δείγμα της επιταχυνόμενης καπιταλιστικοποίησης.

Σήμερα το 80% των αγροτών της ΕΕ κατέχει μόνο το 10% της γεωργικής γης, ενώ το 20% των μεγαλοαγροτών – καπιταλιστών κατέχει το 90% της γης και εισπράττει το 90% των λεγόμενων «αγροτικών επιδοτήσεων» της ΕΕ. Επιδοτήσεις τις οποίες πληρώνουν στα ταμεία της ΕΕ οι εργαζόμενοι μέσω του ΦΠΑ (στην πράξη οι εργαζόμενοι της πόλης πληρώνουν τους μεγαλοαγρότες)!

Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη που διεξήχθη για λογαριασμό της Επιτροπής Γεωργίας του Ευρωκοινοβουλίου, σχετικά με το μέλλον της Ευρωπαϊκής Γεωργίας, έως το 2040 προβλέπεται μείωση των αγροτικών νοικοκυριών κατά 62% (από 10 εκατομμύρια περίπου σήμερα, σε 3,9 εκατομμύρια), συγκέντρωση της γης σε μονάδες άνω των 500 στρεμμάτων (!), ισχυροποίηση των μεγαλύτερων αγροτικών νοικοκυριών και εγκατάλειψη των μικρότερων, με παραπέρα διόγκωση της ανεργίας. Παράλληλα η επισιτιστική κρίση οδηγεί σε αναβολή ή υποβάθμιση της λεγόμενης «Πράσινης Συμφωνίας» και της ειδικής στρατηγικής της ΕΕ «από το αγρόκτημα στο πιάτο» (Farm to Fork).

4.   Σήμερα η παγκόσμια παραγωγή τροφίμων είναι υπερδιπλάσια των διατροφικών αναγκών (7.000 θερμίδες κατά κεφαλή την ημέρα αντί για 3.000). Την ίδια ώρα, σύμφωνα με αποκαλυπτική έρευνα της Oxfam (Ιούλιος 2021) κάθε λεπτό πέθαιναν από την πείνα 11 άνθρωποι (σε σύγκριση με 7 θανάτους από τον κορονοϊό)!

Οι τιμές των τροφίμων στη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού εκτοξεύτηκαν κατά 40% και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τροφίμων (FAO) υπολόγισε αυτή την αύξηση σε 28,10% μόνο για το 2021. Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Oxfam (με αφορμή το φετινό παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός στης Ελβετίας) στη διάρκεια της πανδημίας δημιουργήθηκαν επιπλέον 573 δισεκατομμυριούχοι. Εξήντα δύο (62) καινούργιοι δισεκατομμυριούχοι προστέθηκαν στον κλάδο των τροφίμων, όπου τέσσερις εταιρείες ελέγχουν το 70% της παγκόσμιας αγοράς. Ενώ οι άνθρωποι που ζουν σε καθεστώς ακραίας φτώχειας στο τέλος του 2022 θα φτάσουν τα 860 εκατομμύρια! Την ώρα που καλπάζει ο υποσιτισμός στον πλανήτη, οι δέκα (10) πλουσιότεροι καπιταλιστές της γης συγκεντρώνουν πλούτο, περισσότερο από το 40% της ανθρωπότητας, δηλαδή όσο 3,1 δισεκατομμύρια άνθρωποι!

 {ΣΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ}

Δημήτρης Δεσύλλας Μέλος του ΠΣΟ της ΑΝΤΑΡΣΥΑ  και της ΠΕ του ΝΑΡ