H ΑΝΤΙΦΑΣΙΣΤΙΚΗ ΝΙΚΗ ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ ΕΝΩΜΕΝΗ ΕΥΡΩΠΗ *** Γράφει το στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ και υπεύθυνος του Γραφείου Ειρήνης καταγόμενος από τον Πύργο Πάνος Τριγάζης
H ΑΝΤΙΦΑΣΙΣΤΙΚΗ ΝΙΚΗ ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ ΕΝΩΜΕΝΗ ΕΥΡΩΠΗ
του Πάνου Τριγάζη*
Αστείρευτη πηγή έμπνευσης και εξαιρετικά επίκαιρων διδαγμάτων αποτελεί η 78η επέτειος της αντιφασιστικής νίκης των λαών στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο (8-9 Μάη 1945).
Ας θυμηθούμε ότι ο πόλεμος αυτός υπήρξε ο πιο καταστροφικός και αποκρουστικός της ιστορίας. «Πόλεμος ολοκληρωτικός, που καταργούσε τις διαχωριστικές γραμμές πολεμιστών και άμαχου πληθυσμού» (Άγγελος Ελεφάντης, Ενθέματα της Αυγής, 15-5-2005). Πόλεμος που παρέσυρε στη δίνη του δεκάδες χώρες και άφησε πίσω πάνω από 50 εκατομμύρια νεκρούς.
Απέναντι στη βία και την τρομοκρατία του φασισμού υπήρξαν σ΄όλη την Ευρώπη εκείνοι που στάθηκαν μοιρολατρικά και συμβιβάστηκαν ή συνεργάστηκαν με τους κατακτητές, συμμετέχοντας σε κυβερνήσεις κουίσλινγκς και σε τάγματα δοσίλογων. Ορθώθηκαν, όμως, και μεγάλα αντιφασιστικά και απελευθερωτικά κινήματα, που μαζί με την αντιχιτλερική συμμαχία, οδήγησαν στη συντριβή του Χιτλεροφασισμού. Στη νίκη συνέβαλε σημαντικά και ο ελληνικός λαός, που έγραψε το έπος της Αλβανίας και έδωσε τη μάχη της Κρήτης και στη συνέχεια όταν βρέθηκε υπό κατοχή, ανέπτυξε ένα από τα μαζικότερα κινήματα εθνικής αντίστασης, με κύριο εκφραστή του το ΕΑΜ που ήθελε «ελεύθερη πατρίδα και πανανθρώπινη τη λευτεριά».
Ένα από τα πιο σημαντικά διδάγματα από την τραγωδία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου είναι ότι δεν επιτρέπεται καμία ανοχή στα φαινόμενα ξενοφοβίας, ρατσισμού και αντισημιτισμού και στις δυνάμεις που τα εκφράζουν. Αυτό ισχύει πολύ περισσότερο σε περιόδους κρίσεων, όπως οι σημερινές.
Άλλο μεγάλο δίδαγμα από τον αντιφασιστικό αγώνα και τη νίκη, είναι ότι η αριστερά μεγαλουργεί όταν ενώνεται η ίδια και ενώνει ευρύτερες λαϊκές δυνάμεις στη βάση συγκεκριμένων στόχων δράσης. Ας θυμηθούμε το τραγούδι της Αντίστασης που έλεγε ότι «το ΕΑΜ μας έσωσε από την πείνα, θα μας σώσει και από τη σκλαβιά».
Μέσα στην φωτιά του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, δυνάμωσε και η ιδέα μιας ενωμένης Ευρώπης, των λαών και των πολιτών της, καθώς το 1941, δημοσιεύτηκε το Μανιφέστο του Βεντοτένε, με πρωτοβουλία του τότε μέλους του Ιταλικού ΚΚ και δεσμώτη του Μουσολίνι Αλτιέρο Σπινέλι «Για μια ελεύθερη και ενωμένη Ευρώπη».
Πολυδιάστατο επομένως είναι το μήνυμα της αντιφασιστικής νίκης για την Ευρώπη, η οποία σήμερα βρίσκεται κυριολεκτικά σε σταυροδρόμι, βιώνοντας τις καταστροφικές συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία, που εξαπολύθηκε «στο όνομα της αποναζιστικοποίησης» της κομβικής αυτής χώρας, για τις ισορροπίες στην ήπειρό μας και τον κόσμο.
Μέχρι τώρα, ξέραμε ότι αντιφασισμός είναι συνώνυμο της αντίθεσης στον πόλεμο, αλλά ο πρόεδρος Πούτιν θέλησε να ανατρέψει την αλήθεια αυτή, εισβάλλοντας στην Ουκρανία. Αναμφίβολα, μερίδιο ευθύνης για τον πόλεμο αυτό έχουν οι ΗΠΑ, επιλέγοντας την διεύρυνση του ΝΑΤΟ, αλλά η ανεξαρτησία και εδαφική ακεραιότητα στον σύγχρονο κόσμο οφείλει να είναι αδιαπραγμάτευτη.
Εξίσου αδιαπραγμάτευτη η αντίσταση στο «δίκαιο των ισχυρών», η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του δικαιώματος κάθε λαού να επιλέγει το δρόμο της ανάπτυξής του, η απόκρουση του μιλιταρισμού και του επιθετικού εθνικισμού. Αυτές τις επιλογές πρέπει να κάνει η Ευρώπη, ιδιαίτερα η ΕΕ, για να ξαναβρεί τον δρόμο των ανθρωποκεντρικών οραμάτων. Ο νεοφιλελευθερισμός και ο ευρωατλαντισμός, που ασπάζεται και η ηγεσία Μητσοτάκη, δεν ενώνουν αλλά διαιρούν την Ευρώπη.
Με αυτά τα δεδομένα, ο αριστερός ευρωπαϊσμός που εμπνέει τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, έχει ακόμα μεγαλύτερη αξία σήμερα. Μεγαλώνει η αξία της διεθνιστικής αλληλεγγύης των δυνάμεων της Ευρωπαϊκής αριστεράς.
- Ο Πάνος Τριγάζης είναι μέλος του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, υπεύθυνος του Γραφείου Ειρήνης