Το μικρό μανιφέστο του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ για μια δημοκρατική σύγχρονη Παιδεία στη χώρα μας
Νέα εκπαιδευτική πρόταση του ΠΑ.ΣΟ.Κ. – Κινήματος Αλλαγής
Του Νίκου Τσούλια, Γραμματέα του Τομέα Παιδείας του ΠΑΣΟΚ / ΚΙΝΑΛ
Μετά την κυβέρνηση της πρώτης φοράς αριστεράς, που έκανε εκπαιδευτική σημαία την εύκολη απόκτηση του απολυτηρίου του Λυκείου και την εύκολη εισαγωγή στο πανεπιστήμιο και μετά τις αντιμεταρρυθμίσεις και τους καθημερινούς βερμπαλισμούς της σημερινής Υπουργού περί αλλαγών κλπ, η εικόνα των σχολείων περιγράφεται ως εξής. Τα σημερινά αναλυτικά προγράμματα, τα σχολικά βιβλία, οι σχολικές βιβλιοθήκες, τα σχολικά εργαστήρια, το ψηφιακό σχολείο είναι όλα των κυβερνήσεων ΠΑ.ΣΟ.Κ.!
Το κόμμα μας θέτει στην πρώτη γραμμή του Προγράμματός του την «αντιστροφή αυτής της εκπαιδευτικής υστέρησης». Είναι το μόνο κόμμα που έχει κάνει τις μεγάλες τομές του εκδημοκρατισμού και του εκσυγχρονισμού του εκπαιδευτικού μας συστήματος – πλην εκείνης της Γλωσσικής Μεταρρύθμισης του 1976.
Έχει θέσει το πολιτικό, ιδεολογικό και κοινωνικό πλαίσιο.
«Η παιδεία είναι πρώτιστο κοινωνικό αγαθό, εστία πολιτισμού και πηγή προόδου. Κάθε Πολιτεία από την παιδεία αρχίζει τη συγκρότησή της και στην παιδεία καταλήγει κάθε μακρόπνοη επιλογή της.
Στη σύγχρονη ψηφιακή εποχή, η παιδεία συγκροτεί κρίσιμο πεδίο μετασχηματισμών, συμπεριφορών και θεωρήσεων, που οδηγούν στην 4η Βιομηχανική επανάσταση, στις νέες τεχνολογίες, στον ψηφιακό κόσμο και στην πράσινη ανάπτυξη. Το σχολείο αποτελεί καθοριστικό στοιχείο ενσωμάτωσης των νέων σε αυτή τη διαδικασία παρέχοντας γνώσεις και δεξιότητες, αλλά επίσης και ένα σύστημα αξιών στους αυριανούς πολίτες.
Βασική θέση της σοσιαλδημοκρατικής πρότασής μας είναι ότι το σχολείο δεν πρέπει μόνο να εκπαιδεύει αλλά και να διαπαιδαγωγεί. Γι’ αυτό άλλωστε είναι βασική μας δέσμευση η στήριξη με ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους της Δημόσιας και Δωρεάν παιδείας, σε συνδυασμό όμως με μια αδιάκοπη αξιολόγηση της αποτελεσματικότητάς τους, εξύψωση των παρεχόμενων γνώσεων και επέκταση της μάθησης σε νέες περιοχές.
Με τις προϋποθέσεις αυτές το κόστος της εκπαίδευσης δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως λειτουργική δαπάνη αλλά ως κρίσιμη επένδυση για το μέλλον της χώρας με υψηλή προστιθέμενη αξία, με ισχυρό κοινωνικό αντίκρισμα, πολλαπλή επίδραση στην οικονομία και στην παραγωγή και αξιακό όφελος για τη δημοκρατία και την κοινωνία. Γι’ αυτό προτείνουμε αναπτυξιακές εκπαιδευτικές πολιτικές με σημαντική και στοχευμένη οικονομική ενίσχυση του συστήματος»!
Έχουμε προχωρήσει σε σχετικές επεξεργασίες με ολοκληρωμένο σχεδιασμό σε πολλά πεδία. Προτάσσουμε τη διαρκή ενίσχυση της ποιότητας της εκπαίδευσης, την εξωστρέφεια του εκπαιδευτικού μας συστήματος, τον ψηφιακό μετασχηματισμό με παιδαγωγικό και μορφωτικό πρόσημο, την άμβλυνση των ανισοτήτων, τον κρίσιμο ρόλο των εκπαιδευτικών, την επανασύσταση του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας, γιατί πιστεύουμε στο διάλογο, γιατί θεωρούμε την εκπαίδευση ως απόλυτα εθνική υπόθεση.
Πιστεύουμε στις συνεχείς επεξεργασίες των εκπαιδευτικών θέσεών μας και προτάσεών μας παρακολουθώντας τις σύγχρονες εξελίξεις.
Είμαστε το μόνο κόμμα που συμμετείχε στη Διαβούλευση που έγινε στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Συνδιάσκεψης για την Εκπαίδευση του ΟΗΕ, στη Νέα Υόρκη, 17-19 Σεπτεμβρίου 2022.
Είμαστε το μόνο κόμμα που διεξήγαγε έρευνα για τις επιπτώσεις και τις αναγκαίες προτάσεις για την άμβλυνση αυτών των επιπτώσεων λόγω του «μαθησιακού, μορφωτικού, παιδαγωγικού και κοινωνικοποιητικού κενού» των μαθητών με την εξ αποστάσεως εκπαίδευση στη διάρκεια της πανδημίας.
Είμαστε το μόνο κόμμα που προτείνουμε – με ολοκληρωμένο σχέδιο – Εθνικό Απολυτήριο για το Λύκειο, θεσμός βασικός στις χώρες της Ευρώπης, που θα συνεργήσει στο συνολικό ανασχεδιασμό της εκπαίδευσης και στην οριστική λύση του συστήματος εισαγωγής των μαθητών στο πανεπιστήμιο.
Σε κάθε περίπτωση, η συνολική προσπάθεια της εκπαίδευσης δεν μπορεί να οριοθετείται στη μετάδοση της γνώσης και της συλλογικής κληρονομιάς του έθνους μας. Οφείλει να εκπολιτίζει, να διαπαιδαγωγεί, να εξανθρωπίζει. Να αποβλέπει στην προαγωγή του ουμανιστικού ιδεώδους, στην κοινωνική δικαιοσύνη, στην πνευματική ελευθερία.
Ένα βασικό πρόταγμα έχει τεθεί προ πολλού. «Η κοινωνία μπορεί να επιζεί και να εξελίσσεται, μόνο εάν υπάρχει μεταξύ των μελών της ένας επαρκής βαθμός ομοιογένειας – η εκπαίδευση διατηρεί και ενισχύει αυτή την ομοιογένεια με το να σταθεροποιεί στο παιδί τις σημαντικές ομοιότητες που απαιτεί η συλλογική ζωή» (E. Durkheim, Education and Sociology).