Η ποιήτρια Μαρία Καντ (Καντωνίδου) και το κείμενο *** Γράφει η Καλλιόπη Ι. Δημητροπούλου Φιλόλογος, συγγραφέας
Το ποίημα της Κυριακής
Γράφει η Καλλιόπη Ι. Δημητροπούλου
Φιλόλογος, συγγραφέας
Η ποιήτρια Μαρία Καντ (Καντωνίδου) και το κείμενο
Το ΛΟΓΟτεχνείο φιλοξενεί την ποιήτρια Μαρία Καντ, όχι με ποίημα. Με ένα συγκλονιστικό κείμενο. Το διήγημα της Μαρίας Καντ με τον τίτλο “Ήταν στη Χάση του” είναι γερή γροθιά στο στομάχι για τις δυστοπικές και νοσηρές καταστάσεις που μας κυκλώνουν. Καταγραφή σκληρής αλήθειας για τον σκληρό κόσμο που συχνά βιώνουμε. Η Μαρία Καντ στήνει το θεατρικό σκηνικό της στην είσοδο μιας πολυκατοικίας, ευθύς μας μεταφέρει στο πολύπαθο διαμέρισμα και για την αποκορύφωση μας οδηγεί στην ταράτσα, όπου, κάτω από τη χάση του φεγγαριού, διαδραματίζεται η τελευταία σκηνή της ιστορίας! Η λογοτέχνιδα αγγίζει τον ζόφο με ένταση και επιλέγει για προορισμό την ελευθερία.
Ας την ακολουθήσουμε:
– “Ήταν στη Χάση του, Μαρία Καντ
Ετών 42. Έγγαμη. Ψηλή με κοινό όνομα και περιστοματική κυάνωση. Δεν οξυγονώνεται καλά, έλεγε τρυφερά ο άντρας της, στις συνελεύσεις της πολυκατοικίας που την έπαιρνε. Σπάνια την έπαιρνε κάπου αλλού. Εργάζεται, άλλωστε, διαρκώς στο σπίτι. Μαγειρεύει, σκουπίζει και πλένει. Μαγειρεύει κυρίως κρεατικά – ψητά, κοκκινιστά και κιμάδες. Ο άντρας της είναι κρεατοφάγος. Σκουπίζει τα πιάτα, τον πάγκο, τα μάτια της και τα ψίχουλα που πέφτουν από το τραπέζι. Τρεις φορές ημερησίως, τουλάχιστον, όσες και τα γεύματα που τρώνε μαζί. Τα σκουπίζει και τα τρώει. Ο άντρας της είναι εξαιρετικά οικονόμος και εξαιρετικά ευφάνταστος. Αν δεν το κάνει, θα της ζητήσει να τα γλύψει στα τέσσερα. Πλένει τα πιάτα, τα τζάμια, τα πόδια του και τα λευκά του εσώρουχα. Τα τελευταία σχεδόν με ευλάβεια και με σαπούνι Μασσαλίας – ο άντρας της προσέχει πολύ ό,τι αγγίζει το κρέας του. Επιμένει στις ευαίσθητες περιοχές τους – μασχάλη, λαιμόκοψη, καβάλο. Πριν τα ξεβγάλει τα βλέπει στο φως. Και αφού τα ξεβγάλει, ξανά. Ο άντρας της είναι εξαιρετικά σχολαστικός, αν δει κιτρινίλα, τα σπάει. Στο τέλος πλένει και τη σαπουνοθήκη. Σιδερώνει επίσης μετά μανίας. Ο άντρας της θέλει τα πάντα με τσάκιση. Ακόμα και το στόμα της. Συχνά της το τσακίζει ο ίδιος. Οπότε η περιστοματική της κυάνωση φτάνει μέχρι τα αυτιά. Ο άντρας της γνωρίζει πολλές γυναίκες. Τα βράδια την υποχρεώνει να κάθεται στην οθόνη μαζί του και να βλέπει τις φωτό που του στέλνουν. Όταν το κάνει χαϊδεύεται και τη βάζει να λέει ότι είναι η πουτ@ν@ του. Αν δεν το κάνει, του πέφτει και τότε βγάζει το όπλο και το στριφογυρίζει. Ο άντρας της είναι αστυνομικός και οπλοφορεί. Του αρέσει να χώνει το υπηρεσιακό του περίστροφο μέσα της και να τη ρωτά αν της αρέσει. Δεν ξέρω για τις άλλες, εγώ έπρεπε να απαντάω πάντα ναι, είπε στο δικαστήριο, ακόμα κι όταν δεν σάλιωνε την κάννη. Συχνά το ακουμπά και στα πόδια της κόρης τους. Την καθίζει στα δικά του και το αναδεύει στο πλυμένο βρακάκι της. Ύστερα της απαγγέλλει το φεγγαράκι μου λαμπρό και της λέει να ανέβουν στην ταράτσα να το δουν. Στον ελεύθερο της χρόνο η μητέρα της ψαλιδίζει εφημερίδες και κρατά σημειώσεις για τις φάσεις της σελήνης.
Ένα πρωί η ψηλή γυναίκα με το κοινό όνομα διαβάζει στην εφημερίδα την είδηση του θανάτου του άντρα της. «Έπεσε από τον 5ο στον ακάλυπτο. Το προστατευτικό κάγκελο ήταν σαθρό». Η γυναίκα θυμώνει. Τηλεφωνεί στην εφημερίδα και απαιτεί να γίνει η σχετική διόρθωση άμεσα. Δεν έπεσε, τον έσπρωξα, δηλώνει με έμφαση. Σε έκτακτη έκδοση, η εφημερίδα δημοσιεύει λεπτομέρειες του ατυχήματος «Έπεσε από τον 5ο στον ακάλυπτο, ενώ προσπαθούσε να δείξει το φεγγάρι στο αγγελούδι του» και, παρακάτω, «στην πεντάχρονη κόρη του». Η γυναίκα θυμώνει και άλλο. Επισκέπτεται τα γραφεία της εφημερίδας και ζητά να δει τον αρμόδιο. Δεν έπεσε, εγώ τον έσπρωξα, δηλώνει εκ νέου με έμφαση. Όσο για το φεγγάρι ήταν στη χάση του. Την επομένη η εφημερίδα δημοσιεύει χρωματιστές φωτογραφίες από το γάμο και τη ζωή τους μαζί – η περιστοματική της κυάνωση είναι ήδη εμφανής. Οι ένοικοι της πολυκατοικίας συγκινούνται και κάνουν δηλώσεις. Περιγράφουν τον γδούπο και μέμφονται το κάγκελο και την κακή στιγμή. Τα φύλλα εξαντλούνται. Η γυναίκα θυμώνει ακόμη περισσότερο. Φορά τα καλά της και βγαίνει. Παρουσιάζεται στην αστυνομία και υποβάλλει μήνυση κατά της εφημερίδας για παραπλάνηση της κοινής γνώμης. Στην υπεύθυνη δήλωση του Ν. 105 που επισυνάπτει, αναφέρει συνοπτικά τα εξής: Το φεγγάρι ήταν στη χάση του και η κόρη μου ήταν γυμνή. Την τράβηξα προς τα πάνω μου και την κόλλησα στην κοιλιά μου. Θα παίξουμε την τυφλόμυγα, της είπα. Και ύστερα τον σημάδεψα με το όπλο του. Ήταν στο πεζούλι και το άρπαξα όταν αυτός κουμπωνόταν. Και του είπα να κάνει ένα βήμα προς τα πίσω. Κι ύστερα κι άλλο. Κι άλλο ένα ακόμη, κι άλλο. Το κάγκελο ήταν πράγματι σαθρό.
(Δημοσίευση: Περιοδικό Intellectum 16, Νοέμβριος 2018)
– ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗΣ
Ερώτηση: Σε τι ωφελεί τον κόσμο η συγγραφή και η τέχνη γενικότερα; Είναι για σας μια πολιτική πράξη;
Μαρία Καντ: Καμιά τέχνη δεν νοείται ούτε ποιείται εν κενώ ή εν απουσία του τοποχρόνου, και κατ’ επέκταση της κοινωνικής πραγματικότητας, όπου ο δημιουργός εν/υπάρχει, αναφέρεται ή απλώς φέρει και φέρεται, αποδέχεται ή απορρίπτει, αποταμιεύει και ανατοκίζει, πλάθει, μεταπλάθει και εντέλει προσφέρει με σημαίνοντα και σημαινόμενα σηματωρούς. Σε αυτό ακριβώς το πλαίσιο, τείνω να ασπαστώ τον εν ολίγοις και εν πολλοίς υπερβατικά ή και ανατρεπτικά ιαματικό ρόλο της συγγραφής και της τέχνης γενικότερα, τον ενδεχομένως ενθυμητικό και τον υπομνηστικό, ειδικά σε περιόδους κρίσης και δυστοπικών καταστάσεων…
(Από το σάιτ “διάλογος”)