Η ερωτική σχέση του ανθρώπου με τα βιβλία! Διαβάστε το εξαιρετικό άρθρο του κ. Νίκου Τσούλια!
Πώς αλλάζει η σχέση μας με τα βιβλία?
Του συνεργάτη της Εφημερίδας μας κ. Νίκου Τσούλια
Μακρύ το ταξίδι του ανθρώπου με το βιβλίο και πολυκύμαντες οι σχέσεις τους. Και δεν είναι μόνο οι μορφές του βιβλίου (πηλός, πάπυρος, περγαμηνή, χαρτί, ηλεκτρονική / ψηφιακή) που αλλάζουν τις ισορροπίες.
Είναι η κοινωνική και πολιτισμική εξέλιξη που προσδιορίζει εν πολλοίς τους τρόπους με τους οποίους αντιμετωπίζουμε το βιβλίο, μια εξέλιξη που έχει διαλεκτική σχέση με την αυτόνομη πορεία του βιβλίου. Και έτσι δεν ξέρουμε επακριβώς το πώς η κοινωνία επηρεάζει τη σχέση μας με το βιβλίο και πώς το ίδιο το βιβλίο επηρεάζει την κοινωνία. Η διαλεκτική σχέση είναι πάντα γοητευτική και πολυσύνθετη στην ερμηνεία της.
Αλλά και κάθε άνθρωπος διαμορφώνει τη δική του ξεχωριστή σχέση με αυτό το τόσο ξεχωριστό πνευματικό αγαθό. Ένα μικρό παιδί των παλιότερων χρόνων, που ζούσε σε φτωχικό, αγροτικό σπίτι και που γνώρισε τις πρώτες / αρχέτυπες εικόνες του βιβλίου μόνο μέσα από τα σχολικά βιβλία μπορεί να έκανε την επιθυμία αυτής της έλλειψης για να αποκτήσει πολλά βιβλία, υπόθεση ζωής και το διάβασμα, τρόπο ζωής ή να μην απέκτησε ποτέ κάποιο σκίρτημα για το βιβλίο ή να ακολούθησε τις άπειρες ενδιάμεσες πορείες.
Ένα παιδί που γεννήθηκε σε σπίτι γεμάτο με βιβλία και με βιβλιοθήκες, που οι γονείς του ήταν γραμματιζούμενοι, μπορεί να επηρεάστηκε τόσο πολύ και να έγινε λογοτέχνης ή τουναντίον να αποστασιοποιήθηκε από την κρατούσα εικόνα μέσα από μια παράξενη εκδήλωση της εφηβικής του αμφισβήτησης. Τέλος – γιατί είναι άπειρες οι σχετικές με το θέμα μας εκδοχές – ένα παιδί που μεγαλώνει σε έναν κόσμο γεμάτο με τηλεοπτικές εικόνες, με ηλεκτρονικά μέσα και με διαδίκτυο διαρκώς στα ακροδάχτυλά του, που έχει άπειρες πληροφορίες και ψυχαγωγικές ευκαιρίες, μπορεί να θεωρεί ότι τα βιβλία είναι μια υπόθεση του σχολείου και τίποτα πέραν τούτου.
Υπάρχει κι άλλη βασική όψη του θέματός μας. Κατά τη διάρκεια της ζωής μας, η σχέση αυτή είναι εν μέρει μεταβαλλόμενη, τόσο ως προς τους χρόνους διαβασμάτων – που εξαρτώνται και από τις επαγγελματικές και τις οικογενειακές υποχρεώσεις – όσο και ως προς τις κατηγορίες των βιβλίων και την ποιότητά τους. Φυσικά, σημαντικό ρόλο παίζει η ηλικία αυτή καθ’ εαυτή. Για παράδειγμα, δύσκολα θα διαβάσεις βιβλία φιλοσοφικά στους καιρούς της νεότητας ή επιστημονικής φαντασίας σε μεγάλες ηλικίες.
Φυσικά, όλα αυτά είναι σχετικά και οι προσωπικές πινελιές είναι αυτές που τελικά χρωματίζουν τον καμβά των διαβασμάτων και θέτουν σε κίνηση τα βιβλία και τις βιβλιοθήκες. Σε κάθε περίπτωση, αν η σχέση μας με τα βιβλία είναι σχέση ερωτική (και το διάβασμα ομορφιά ζωής), τότε εξελίσσεται σε ένα γοητευτικό ταξίδι αυτογνωσίας και διαρκούς ερμηνείας της πραγματικότητας και κατανόησης του κόσμου!
Τότε οι σχέσεις μας αλλάζουν δημιουργικά, γιατί συνυφαίνονται με τα περάσματα των καιρών και με τις διαφοροποιήσεις του πνεύματος μας και του συναισθήματός μας.