Διαβάστε στην ΑΥΓΗ Πύργου της Δευτέρας το εξαιρετικό Χρονογράφημα της Ήρας Αλ. Κάζογλη
Το Χρονογράφημα της Δευτέρας
με την Ήρα Αλ. Κάζογλη
Λέξεις ανάποδα
Μεγάλη συζήτηση γίνεται, τον τελευταίο καιρό, στην Ευρώπη και αλλού, για τη μη χρήση, κυρίως σε επίσημα έγγραφα επικοινωνίας σε εταιρείες και πανεπιστήμια, προσφωνήσεων, καταλήξεων και αντωνυμιών δηλωτικών του φύλου του ατόμου στο οποίο απευθύνονται.
Το ευρωπαικό Κοινοβούλιο έχει ήδη δεσμευτεί να χρησιμοποιεί σε κάθε γραπτή ή προσωπική επικοινωνία του, ουδέτερη ως προς το φύλο γλώσσα.
Η νέα αυτή τάση αρχίζει να περνάει και στα ελληνικά, με κάποιους να θεωρούν πως η διεκδίκηση χρήσης μιας γλώσσας ουδέτερης προς το φύλο είναι ένας τρόπος να διοχετεύσουν οι νέοι την αντίδρασή τους στο παρελθόν. Άλλοι λένε πως η γλώσσα απλώς αλλάζει, προσαρμόζεται κι άλλοι πως το να αλλάξεις τη συνήθεια της γλώσσας είναι “σαν να αμφισβητείς ότι ξυπνάμε το πρωί”.
Αλλά γιατί, άραγε, να μην καθορίζουμε μόνοι μας πότε θα ξυπνάμε, αγαπητοί επιστήμονες της γλωσσολογίας; Η ιστορία του ανθρώπου δείχνει ότι ο γραπτός και προφορικός λόγος μεταβάλλεται καθώς αλλάζουν οι εποχές.
Τι κι αν έχουν μείνει αναλλοίωτα ανά τους αιώνες κείμενα που σε καθηλώνουν με την συγγραφική και περιγραφική τους δεινότητα, η γλώσσα ως ανατόμος του συλλογικού νου και της ατομικής ψυχής οφείλει να εξελίσσεται.
Πόσο χρήσιμο θα ήταν, άλλωστε, ένα αναποδογύρισμα κρίσιμων λέξεων λόγω ηθικής και πνευματικής φθοράς, ενθυμούμενοι τον Θουκυδίδη, που έλεγε ότι οι Έλληνες άλλαζαν την καθιερωμένη σημασία των λέξεων ώστε να ταιριάζουν με τις πράξεις τους. Δηλαδή τις αναποδογύριζαν κατά το συμφέρον τους ώστε να νομιμοποιούνται η ασυλλόγιστη τόλμη, η ραδιουργία, η ίντριγκα, το κακό.
Λέξεις ανάποδα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν και στις μέρες μας, μιας που ένα σωρό λέξεις που ορίζουν ένα νόημα, ανατράπηκαν. Εκτός αν όλα τα σκοτεινά που μας συμβαίνουν γίνουν, αντίθετα, η αφορμή να βρούμε την ισορροπία μας και να αφήσουμε τις λέξεις να λένε αυτό που προσωρινά υπάρχει. Την πραγματικότητα. Ούτε αλήθεια ούτε ψέματα.
Η.Κ.